Polska lista UNESCO miejsc w naturze

W 2021 roku Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO, podczas 44. Sesji odbywającej się w Chinach, podjął decyzję o utworzeniu w Polsce nowego Obiektu Światowego Dziedzictwa Przyrodniczego. Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO ostatecznie zaakceptował kolejny z seryjnych wniosków pt. „Pradawne i pierwotne lasy bukowe w Karpatach i innych regionach Europy”, złożony w 2019 r. przez 10 państw, w tym Polskę. Razem z Polską do Listy UNESCO zostało dopisanych kolejne pięć europejskich  państw (Bośnia i Hercegowina, Czechy, Francja, Macedonia Północna i Szwajcaria). W rezultacie tej decyzji, do listy zostało dołączonych 15 nowych obszarów chronionych, w tym cztery fragmenty lasu bukowego znajdujące się w Bieszczadzkim Parku Narodowym. Znalazły się więc w tej samej lidze unikalnych miejsc przyrodniczych, jak chociażby Wielka Rafa Koralowa w Australii czy Park Narodowy Yellowstone w USA. Jak informuje UNESCO, "fragmenty lasu bukowego znajdujące się w Bieszczadzkim Parku Narodowym", to ściśle wyznaczone kompleksy leśne. Leżą one na zboczach Połoniny Wetlińskiej, Smereka, w dolinie Terebowca, w dolinie Górnej Solinki i w dolinie Wołosatki. Łączna powierzchnia rezerwatów bukowych w Bieszczadzkim Parku Narodowym wynosi blisko 3300 hai o obejmuje około 11 proc. całego BPN. Dlaczego jednak właśnie buki w Bieszczadzkim Parku Narodowym zostały wpisane na listę UNESCO? Przyrodnicy uważają pierwotne lasy bukowe, znajdujące się między innymi w Bieszczadach, za jeden z najbardziej nienaruszonych kompleksów leśnych strefy umiarkowanej. Podczas najbliższej wizyty w Bieszczadach, zwróćcie więc uwagę na przepiękne buki!

Przez sam środek Parku Mużakowskiego (Muskauer Park) przebiega granica polsko-niemiecka, więc w tym przypadku można powiedzieć, że wspólne dziedzictwo UNESCO łączy oba kraje. Park Mużakowski został założony w 1815 roku przez księcia Hermanna von Pückler-Muskau. W 1811 roku młody książe odziedziczył potężny majątek: rodzinną posiadłość Muskau wraz z okolicznymi wioskami. Cztery lata później, w wieku 30 lat, zainspirowany angielskimi ogrodami, zaczął projektować i tworzyć park Mużakowski. Nie istniała wtedy jeszcze granica między Polską a Niemcami, bo dopiero po II wojnie światowej rzeka Nysa (przepływająca przez Park Mużakowski) została oficjalną granicą między państwami. Dziś istnieją dwa mosty przecinają Nysę na terenie parku, a na jednym z nich w 2004 roku podpisano dokument potwierdzający uznanie Parku Mużakowskiego jako Obiekt Światowego Dziedzictwa. To jeden z niewielu obiektów przyrodniczych UNESCO na świecie, który znajduje się jednocześnie w dwóch państwach. Park Mużakowski uznawany jest za największy park krajobrazowy w stylu angielskim w Europie Środkowej! Wstęp do Parku, zarówno po stronie polskiej, jak i po stronie niemieckiej, jest darmowy. W punkcie informacji turystycznej istnieje możliwość zakupienia mapy Parku Mużakowskiego. Centrum Turystyczne Parku Mużakowskiego oferuje też regularne wycieczki z przewodnikiem po parku. Co więcej, tuż obok Parku Mużakowskiego znajduje się Światowy Geopark UNESCO Łuk Mużakowa w Łęknicy. Znajdują się tam kolorowe jeziora, które zdecydowanie warto odwiedzić podczas wizyty w tej części Polski.

Puszcza Białowieska to ogromny kompleks leśny położony na granicy Polski i Białorusi. Dzięki wielu wiekom ochrony, Puszcza przetrwała fragmentami w stanie pierwotnym do dnia dzisiejszego. Białowieski Park Narodowy po polskiej stronie, został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa w 1979 roku i rozszerzony o Puszczę Białowieską po stronie Białoruskiej w 1992 roku. Znaczne rozszerzenie tego obszaru w 2014 r. spowodowało, że jego powierzchnia wynosi obecnie 141 885 ha ze strefą buforową o powierzchni 166 708 ha. Obszar ten obejmuje kompleks lasów nizinnych, które są charakterystyczne dla ekoregionu lądowych lasów mieszanych Europy Środkowej. Obszar ten ma wyjątkowe znaczenie dla ochrony przyrody ze względu na dużą powierzchnię lasów pierwotnych, w których zachodzą naturalne procesy. Naturalną tego konsekwencją jest bogactwo martwego drewna, a w związku z tym również wysoka różnorodność grzybów i bezkręgowców. W Puszczy Białowieskiej znajdziemy bardzo bogatą i zróżnicowaną faunę i florę, w tym 59 gatunków ssaków, ponad 250 gatunków ptaków, 13 gatunków płazów, 7 gatunków gadów i ponad 12 000 gatunków bezkręgowców. Symbolem tego obszaru jest największy ssak lądowy w Polsce, czyli Żubr. Puszczę Białowieską warto zobaczyć z przewodnikiem, który może Was zaprowadzić w miejsca, w których będziecie mieć szansę zobaczyć zwierzęta takie jak żubry, wilki czy jelenie w ich naturalnym środowisku. Warto jest spędzić tam co najmniej kilka dni na niespiesznych spacerach po samej Puszczy, ale też wizycie w okolicznej Krainie Otwartych Okiennic i podziwianiu wspaniałych drewnianych cerkwi!